-
1 causa
(арх. caussa), ae f. [ cado?]1)а) причина, повод, основание, побудительное начало (c. belli Cs; c. major, perspicua, probabilis C)cum causā C (non sine causa C, CC) — не без основанияquā causā Pl, hac de causa O, quā de (или ex) causa и ob eam causam C — по этой причинеcausam alicujus rei sustinere C — быть повинным в чём-л.afferre causam C — приводить основание (указывать причину) или давать поводquid causae est, quin...? H — в чём причина, что... не...?б) abl. causā по причине, для, ради, из-заeā causā Pl, Ter etc. — по той причине2) извиняющее обстоятельство, предлог, отговорка (causas fingere O, invenire Ter, interserere и interponere Nep)per causam Cs, L etc. — под предлогом3) возражениеnullam (тж. non и haud) causam dico Pl etc. — я не возражаю (ничего не говорю против)4) дело, обстоятельства дела, положение делаaliquid non ad causam, sed ad voluntatem personasque dirigere VP — сводить что-л. не к (объективным) обстоятельствам дела, а к воле (отдельных) лиц5) дела, тж. польза, интересы ( rei publicae C)victrix c. и victa c. — см. placeoarmis inferiores, non causa esse C — уступать в вооружении, но не по существу (не в главном)6) целевая причина, цель, смыслin solo vivendi c. palato est J — цель жизни (римских богачей) в одном лишь обжорстве7) связь, отношенияcausam amicitiae habere cum aliquo Cs — быть в дружеских отношениях с кем-л.non alienum esse arbitror explicare, quae mihi sit ratio et c. cum Caesare C — считаю нелишним разъяснить, каков характер моих взаимоотношений с Цезарем8) тема, предмет (c. disserendi C)9) судебное дело, тяжба, процесс (privata, publica C)c. capitis C etc. — уголовное делоcausam obtinere (tenere, sustinere) C — выиграть процессcausam dicere C — выступать на суде с защитой, вести дело -
2 bonus
a, um (compar. melior, ius; superl. optĭmus, a, um)1) хороший, добрый, благой, славныйaetas bona C — лучшая пора жизни, т. е. молодостьcaelum bonum Cato и tempestas bona C — хорошая погодаfama bona C — доброе имя, хорошая репутацияbona mors PJ — лёгкая смертьquod bonum, faustum, felix fortunatumque sit! C etc. (формула пожелания) — да сопутствует счастье!bonum factum! (формула, с которой начинались указы) Su — на благо и счастье!2) дельный, умелый, искусный (poēta, gubernator C; dux O; medicus C, CC)b.dicere versus V — мастер читать стихи3) доброкачественный, добротный, тж. годный, удобный подходящий (ager Ter; verba C)bona dicta Enn — меткие словца, остротыbono animo esse Pl, Ter, Cs etc. — быть в хорошем настроении, не терять бодрости духаbono tempore Sen з — аблаговременноb. militiā T — отличившийся на военной службеjuvenis forma quam mente melior VP — юноша более красивый, чем умный4) значительный (bona magnaque pars Ter; bona librorum copia H); знатный, благородный ( optima Dido V)5) справедливый, честныйvir b. или просто bonus C etc. — порядочный, честный человекbona causa C — справедливое (правое) дело, но
См. также в других словарях:
heureux — Heureux, m. acut. Vient de heur, et signifie celuy à qui la fortune rit, et est à la forme de {{t=g}}hôraios{{/t}} terme Grec, de la descente de {{t=g}}hôra.{{/t}} Fortunatus. Celuy auquel les choses succedent à temps deu et opportun, auquel le… … Thresor de la langue françoyse
proces — Proces, Controuersia, Dica dicae, Lis. Proces criminel, Iudicium capitis. Un proces verbal, Renuntiatio. Un proces où il est question de la liberté ou servage d aucun, Liberalis causa. Proces pour raison de succession, Haereditaria controuersia.… … Thresor de la langue françoyse
MUNICIPIUM — Latinis quid sit, et quid a Colonia differat. et quid sint Municipes, quaeve vocabuli huius ratio ac proprietas, integro c. 13. l. 16. exponit A. Gellius, ubi inter alia docet, non meliore conditione fuisse Colonias, ut vulgo creditum, quam… … Hofmann J. Lexicon universale
ЖИЗНЬ — Иисус Христос Спаситель и Жизнеподатель. Икона. 1394 г. (Художественная галерея, Скопье) Иисус Христос Спаситель и Жизнеподатель. Икона. 1394 г. (Художественная галерея, Скопье) [греч. βίος, ζωή; лат. vita], христ. богословие в учении о Ж.… … Православная энциклопедия
LIBERTI — quasi liberati, dicti sunt, qui ex iusta servitute sunt manumissi. Hi apud Rom. primis temporibus ita distincti sunt ab Ingenuis et Libertinis, ut Ingenuus diceretur is, qui ex duobus Ingenuis vel Libertinis natus esset: Libertinus, qui ex duobus … Hofmann J. Lexicon universale
QUINDECIMVIRI sacris faciundis — a Sulla Felice institut sunt, Decem viris sacris faciundis (cum antiquitus Duum viri solum essent) aliis quinque additis. Officium eorum, quod prius Decemvirorum, et ante hos Duumvirorum, erat custodire libros Sibyllinos, et in rebus Reip. dubiis … Hofmann J. Lexicon universale
Theatrum chemicum — Theatrum chemicum, volumen I, página 1, publicado en 1602 en Oberursel, por Lazarus Zetzner. Theatrum chemicum («Teatro químico») es un compendio de escritos alquímicos tempranos publicados en seis volúmenes a lo largo de seis décadas. Los tres… … Wikipedia Español
Theatrum Chemicum — Page One of Theatrum Chemicum Volume I. Published 1602, Oberursel by Lazarus Zetzner. Theatrum Chemicum ( Chemical Theatre ), is a compendium of early alchemical writings published in six volumes over the course of six decades. The first three… … Wikipedia
MECOENAS — C. Cilnius, eques Rom. Augusto gratissimus, ab Hetruriae reegibus oriundus, Horat. l. 1. Carm. Od. 1. et Propert. l. 3. Eleg. 7. cui velut unico studiorum patrono Virgil. Georgica sua, et Horatius libros Carminium inscripsit. Delicatum hunc… … Hofmann J. Lexicon universale